Burgstraat

GentBurgstraatwww.sint-pietersdorp.be
gentburgstraatrenevanhovefb
Burgstraat – Rene Van Hove – Fb

Geschreven bronnen gaan terug tot in 1242 waar de Burgstraat beschreven staat als de “Borcstrate”. In 1274 is de straat gekend als “le Burghstrate” wat al meer vewijst naar de huidige benaming.

Het is de straat leidend van de Oudburg naar Ritsenborg. Burg vinden we terug als een versterkte plaats, vesting of stad. Ritsen komt van het Germaanse hrîdan= koorts en het Middelnederlands rîden=beven. “Hrîdiskan burg” betekent zoveel als “bevende burg” wat refereert naar de burg of versterkte plaats die eertijds in hout was opgetrokken en door de drassige grond niet al te stabiel van oprichting was. Ritsenborg is waarschijnlijk Gents oudste burg.

gentburgstraatruedebrugesjosbillenfb
Rue de Bruges – Jos Billen – Fb

De zone rondom de Burgstraat was begrensd door de Hoogstraat, de verdwenen Houtlei en anderzijds de Lieve. Het was een “Broeckland”, een moerassig gebied. De onbebouwde gronden werden in 1213 door Ferdinand, graaf van Vlaanderen en eerste gemaal van gravin Johanna, aan de stad geschonken. Zij die er zich vestigden bleven onderhorig aan de eigenaar van de gronden. Die gronden waren gekend als “upstallen”. Een deel van het gebied werd in 1242 teruggeschonken aan Gravin Johanna die haar plan liet varen er het St.-Elisabeth Begijnhof te vestigen.

De “Hooftbrugge”, de naam die de brug over de Lieve voorbij het Gravensteen tot 1371 droeg, was in vergelijking met de nieuwe brug die er toen voorzien was veel kleiner omgeven door een versterkte poort. Een nieuw beeld, een onthoofdingsscène voorstellende, was ook een verwijzing naar de nieuwe naam die de brug meekreeg nl. de “Onthoofdingsbrug”. Die stenen brug verdween een paar eeuwen later waarbij het stenen beeld werd vervangen door een bronzen dat in 1797 definitief zou verdwijnen.

gentburgstraatmarcelgentfb
foto: Marcel Gent – Fb

De Franse bezetter besloot in 1799 alle straatnamen te veranderen in het Frans. Namen die verwezen naar kloosters, godsdiensten of het Oude Regime kregen een andere benaming. Zo ook de Burgstraat (Rue du Bourg) die toen stond beschreven als Rue de Bruges.

Voornaamste gebouw in de Burgstraat is de kerk met klooster van de ongeschoeide karmelieten of paters discalsen. Hun oorsprong houdt verband met de berg Karmel in Noord-Israël. Vandaar “karmelieten” of “caermers”. De Gentenaars spraken van discalsen afgeleid van het Latijnse “discalceatus” (ongeschoeid). Een verwijzing naar de Karmelieten in Spanje dd. 16e eeuw toen schoenen dragen “chic” was. De monniken van het Caermerklooster in Gent waren geschoeide Karmelieten. Zij droegen aanvankelijk open sandalen om na verloop van tijd ook in schoenen rond te lopen.

Het gebouw dateert midden 17e eeuw en is gelegen op een deel van het Prinsenhof nl. de leeuwenmeers met het “leeuwenhof”. Naar de leeuwen die Keizer Karel meebracht bij zijn terugkeer na de verldslag bij Tunis in 1535.

In 1968 werd “Het Rustpunt” opgericht in de Burgstraat 46. Het is een karmelitaans centrum voor verdieping, verstilling en spiritualiteit gelegen op de site van het klooster. Het is een plaats van stilte midden in het centrum van Gent. De kerk is sinds 1961 een beschermd monument.

Weetje: 5 Mei 1251. Guillaume de Dampierre wordt gedood in een steekspel. Hij was de oudste zoon van Margareta van Constantinopel en van Guillaume de Dampierre. (Hij had dezelfde naam als zijn vader). Hij werd begraven in de Cisterciënzerabdij van Marquette. Hij werd erkend als Graaf van Vlaanderen in 1246 en had 5 jaar medegeregeerd met zijn moeder. Door zijn dood ging de titel over op zijn broer Gui (Gwijde). Zijn gevelbeeld is te zien op het Huis “De Gekroonde Hoofden” op de hoek van de Burgstraat en het Gewad. Het is het beeld rechts op de bovenste rij.

———-

bron:

Albert Sugg en de Belle Epoque in Gent: Série 1 (77) Kloosterorden

http://www.sint-pietersdorp.be

Gent’s vroegste geschiedenis – Maurits Gysseling

http://www.gtb.inl.nl/iWDB

Ghendtsche Tydinghen 2000 – Vol29 N°6