Reeds in 1234 wordt vermelding gemaakt van de Hoogpoort als “in oppido supra port”. In 1241 was de naam reeds verkort tot “supra port” om in 1296 te transformeren tot “Oeghe Port”.
Met poort wordt verwezen naar de stad. Hoge Poort betekent zoveel als een hoge stad of een hoger gelegen gedeelte in de stad. Uit stadsrekeningen van 1401 en 1402 blijkt er een verhoging van de Hoogpoort te hebben plaatsgevonden.
Eertijds bestond de Hoogpoort uit 3 delen nl. :
- de Neder-Hoogpoort van de Lange Munt tot aan de woning “Het Peerd”
- de Midden-Hoogpoort van “Het Peerd” (Werregarenstraatje) tot aan de botermarkt
- de Opper-Hoogpoort van de botermarkt tot aan de Nederpolder
Tijdens werken in 1883 tussen het St.-Jorishof en de Grote Sikkel troffen arbeiders eiken balken aan die mogelijks verwijzen naar een oude nederzetting nl. “Boerhem”.
Gesticht door laten van de St.-Baasabdij, horigen die onroerend goed bezaten van hun heer en gebonden waren aan het gebied waar zij woonden en werkten, die de Schelde hadden overgestoken en zich vestigden aan de St.-Pietersberg tussen de Leie en de Schelde.
Bij de afbraak van de oude zaal van het Schepenhuis in 1517 troffen werknemers resten van oude schepen aan. Aan de “Vischmarkt’, de huidige Groentenmarkt, zou eveneens volgens de Historie van Belgis “een eynd kaey waer aen nog ijzeren ringen waeren tot het vast maken van schepen” zijn ontdekt bij het graven van een waterput in 1811. Wat er op kan duiden dat de Hoogpoort ooit een waterloop kan geweest zijn.
Reeds eeuwenlang is deze omgeving gekenmerkt als handelsplaats tussen plaatselijke bewoners en handelaars. Echter, door sloop en onverantwoorde verbouwingen verloor de Hoogpoort wel veel van haar aanzien. Er zijn nog maar weinig gebouwen die kunnen optreden als “stille getuigen” van het grootse verleden dat deze straat mocht kennen.
Kelder van de Hoogpoort, nr. 37
Deze kelder van grote afmetingen (lengte: 22 m, breedte: 7,83 m, hoogte: ongeveer 4,50 m.) bevindt zich onder moderne constructies van het huis nr. 37 in de Hoogpoort, gelegen tegenover de Bollaerts Kamer. Hij fungeerde o.a. als magazijn van een handelszaak in porselein en glaswaren. Ons zicht toont ons het souterrain ontdaan van de kisten en andere voorwerpen die er nu in de weg staan.
Veranderingen hebben er het uitzicht van gedenatureerd en het is waarschijnlijk dat de kelder naar het einde toe verlengd is geweest en dat de kraagsteen die de afgeplatte arcade ondersteunt, oorspronkelijk ingewerkt was in de eindmuur. Een zuil dient hem nu tot steun en zijn kapiteel is van dezelfde stijl als de andere zuilen, ten getalle van drie, minder in de grond gezakt dan de eerste. Grote tegels in blauwe steen bedekken de grond. De trap, die men op het voorplan ziet, daalt af van de straat onder de gevel van de Hoogpoort; hij telt 22 treden. De zuilen die de ruimte verdelen in twee beuken en in vijf traveeën, zijn Romaans.De grote bogen hebben dezelfde afkanting als deze van de afgeplatte bogen die in de benedenzaal van de refter van de gewezen St-Baafsabdij het gewelf ondersteunen.
Aangezien de zaal en de refter dateren eind Xlle eeuw, is het waarschijnlijk dat de kelder dateert van ongeveer dezelfde periode of van het begin van de XIIIe eeuw. Het onderste deel van de muur is in Doornikse steen tot en met de kraagstenen van de blinde arcaturen. Deze zijn in baksteen alsook het wieggewelf. IJzeren ringen zijn aan het gewelf bevestigd.
———-
Bron:
Ghendtsche Tydinghen 1997 – Vol26 N°5
A. Heins, L’Ancienne Flandre, aflevering C , pl. 96
