Emmaüs, kasteeltje

HET KASTEELTJE VAN EMMAÜS

Op de helling van de Blandinusberg, die afdaalt naar de Schelde, bevindt zich halverwege in de tuin van het huis nr. 99 van de St.-Pietersnieuwstraat (=Hoveniersberg) een mooi 16-eeuws huis, “’t Casteelken van Emmaüs” dat Diericx en Van Lokeren “’t Hof van Waesberghe” noemen. Het komt voor op het groot panoramisch zicht van 1534 en was opeenvolgend eigendom van de families Van den Houcke (1545), de Stoppelaere (1578-1592), Van Waesberghe (1702-1816), de Keyser (1816-1855) en Donny. Dit huis dat gezien zijn beperkte afmetingen (iets meer dan 6 m. breed op 10 m. hoog) meer als een paviljoen van plaisance zou kunnen omschreven worden, heeft zijn oorspronkelijke voornaamheid bewaard.

De westzijde, bekroónd door een trapgevel, heeft op de verdieping een venster met stenen spijlen die nu gedicht is en onder hetwelk een steen is ingevoegd die, in reliëf gebeeldhouwd, het familiewapen van Van Waesberghe vertoont nl. van zilver bezaaid met kleine rechthoekjes van sabel met leeuw in hetzelfde motief.

De tijd heeft de steen uitgesleten en enkel de leeuw is nog zichtbaar. Deze gevel wordt geflankeerd door een rond torentje waarvan de top afgeknot is en dienst doet als trap. Het zou vroeger boven de gevel hebben uitgestoken. Onder een portiek dat ondersteund wordt door twee gebroken bogen die rusten op het vierkantig en massief kapiteel van een enkel zuiltje, zijn twee deuren die toegang verlenen tot de woning en het torentje.

De oostgevel, naar de rivier toe, is meer vervallen. Hij vertoont ook sporen van beeldhouwwerk (twee mensenhoofden?) met mogelijks een datum. De onderste verdieping ligt anderhalve meter onder de grond. De woning bevat op het laagste gelijkvloers een gewelfde zaal met schoorsteen en op het hoogste gelijkvloers een kamer met schoorsteen die door middel van enkele treden in verbinding staat met een kleine keuken boven een kelder.

Op de verdieping een kamer met vensters in de richting van drie windstreken, van waar men een mooi zicht moet gehad hebben op de Scheldevallei. Tenslotte een zolder met eiken gebinte. Op deze zolder is een venster met kleine vierkante ruitjes waarop nog de oude hengsels aanwezig zijn.

In het kasteeltje van Emmaüs kan men het gebruik bemerken van geglazuurde bakstenen die motieven vormen waarin men het Kruis van Bourgondië en de “briquet” van het Gulden Vlies herkent. Dit soort van versiering schijnt veelvuldig voorgekomen te zijn in Gent in de XVIe eeuw.

———-

Bron:

Ghendtsche Tydinghen 1983 – Vol12 N°5