Volmolenstraat

De Volmolenstraat, die uitkomt aan de Nieuwbrugkaai, dankt zijn naam aan de verdwenen Volmolen of Molen van het Paddegat. Het Paddegat was de opening in de stadsmuur waar de oude Leie in de nieuwe Leie uitmondde tegenover de toenmalige St.-Baafsabdij. De aanleg van de straat is gerealiseerd tussen 1892 en 1895. Het straattraject volgt de bedding van de Oude Leie.

Tussen 1777 en 1779 verrees er op de hoek van de huidige Nieuwbrugkaai met de Volmolenstraat een volmolen onder leiding van Louis ’t Kint. Deze man was eigenaar van verschillende woningen op de plaats waar de molen zou komen. Het gehele project was Louis verantwoordelijkheid wat inhield de volmolen zelf, het molengebouw, de bijgebouwen, een magazijn en de creatie van een nieuwe stuw.

Het was op aandringen van de wolfabrikanten dat de volmolen werd gerealiseerd na het verdwijnen van 2 volmolens aan de Vijfwindgatenbrug.

De functie van een volder (voller) bestond uit het weefsel in een bak gevuld met heet water, urine en klei onder te dompelen. Die vettige klei zuiverde het weefsel. Door rond te trappelen met de voeten vervilde de stof en kromp ze.

Vilt bestaat voor minstens 30% wol in combinatie met andere dierenharen, natuurlijke of synthetische vezels die onder invloed van vocht, druk, warmte en chemicaliën met elkaar worden verbonden.

Vanaf de 17e eeuw was er de volmolen die onder invloed van water het zware werk overnam. De rosmolens op hun beurt werden door paarden aangedreven. Door de stank die het verspreidde sprak men ook over de “stinkmolen”.

Op 23 april 1859 werd de Volmolen, die eigendom was van de stad, verkocht voor 37100 fr (920€).

De sloop van het molengebouw gebeurde in 1905.

———-

Volmolen uit 18de eeuw uitgegraven in Volmolenstraat in Gent: “Wisten tot op halve meter precies waar hij zat”

4.10.2023 – Bij de Vlasmarkt in de Volmolenstraat in Gent is een volmolen uit de 18de eeuw gevonden bij graafwerken. Een volmolen is een soort sluizencomplex. De kracht van het water wordt gebruikt om textiel mee te maken. De volmolen is nog in bijzonder goede staat.

Niet toevallig werd in de Volmolenstraat in Gent een volmolen uit de 18de eeuw gevonden bij graafwerken. Met de aanleg van een dubbele riolering naast de Leie werden de oude stadsplannen erbij gehaald en wisten de archeologen tot op een halve meter waar precies de volmolen zat.

“Zo’n volmolen is niet vergelijkbaar met de traditionele molen die we kennen vanuit het straatbeeld”, vertelt archeoloog David Janssens. “Het heet een volmolen, maar het is een stuwsluiscomplex dat bestaat uit twee delen. Enerzijds heb je een stuk waar textiel mee gemaakt wordt, dat deel wordt aangedreven door de kracht van het water vanuit het andere deel.”

“Dat sluizensysteem had ook twee functies. De sluis dreef het water uit de open gracht, dat nu de Volmolenstraat is, af naar de Leie. Anderzijds werkte de sluis de getijden tegen om te vermijden dat het water vanuit de Leie het centrum van Gent zou binnenstromen.”

In goede staat

Volgens Janssens is de sluis nog in bijzonder goede staat, maar toch is het niet zeker of ze zal uitgebroken worden. “Als beslist wordt om ze uit te breken, dan zal de structuur hierdoor vernield raken. We gaan de sluis tot in detail registreren, zodat we in de toekomst een beeld hebben hoe het er had uitgezien in 1777. Het is nog niet duidelijk of die nadien gereconstrueerd wordt om definitief te bewaren.”

———-

Bron :

Radio 2 – Lotte Aneca 4.10.2023