Vooruit (dagblad)

Voorafgaand: Te Gent verschijnen op 16 juni 1859 negen kranten : drie liberale : L’Echo des Flandres, Le Journal de Gand en De Stad Gent, drie katholieke : Le Bien Public, de Beurzencourant en Het Vlaemsche Land en drie neutrale : de Gazette van Gent, de Gentsche Mercurius en Le Nouvelliste de Gand.

Op 1 december 1874 verscheen te Gent een nieuwe krant “La Flandre Libérale”. Het blad werd gesticht door de gebroeders H. en A. Callier. De prijs van het jaarabonnement bedroeg 20 fr (0.5€). Losse nummers kostten tien centimes vanaf 1 december 1875. E. Voordeckers beoordeelt deze krant als volgt “liberaal strijd-en informatieblad, dat het anticlericalisme als eerste programmapunt vooropzette doch op kultureel gebied een zeer hoogstaand peil bereikte”. Tientallen bekende Gentenaars waren regelmatige medewerkers van “La Flandre Libérale”.

Hip. Callier was een jong advocaat. Zijn broer Albert Callier werd geboren te Gent in 1846. Doctor in de rechten werd hij buitengewoon hoogleraar in 1873 en gewoon hoogleraar in 1878. Hij was rector van 1879 tot 1885 en later schepen te Gent. Aanvankelijk werd de nieuwe krant gedrukt bij Dullé-Plus op de Hoogpoort. Einde 1875 wordt Lodewijk De Vriese hoofdredacteur van La Flandre Libérale en wordt een drukkerij in een convent van het oud begijnhof opgericht, die er zal gevestigd blijven tot in 1893. In het artikel “A nos Lecteurs” van 1 december schreef La Flandre Libérale : ”Nous sommes et nous resterons anti-cléricaux avant tout. Le clergé fait une guerre de jour en jour plus acharnée aux libertés constitutionnelles. Son but avoué est de nous ramener à la théocratie. Au premier rang des questions dont s ‘occupera spécialement La Flandre Libérale se place naturellement la question de l’Enseignement, question vitale pour le libéralisme, véritable terrain de lutte entre les partis”. In verband met een rede van Voituron schrijft La Flandre Libérale op 14 december : ” Nous avons dit que le seul principe commun à tout le parti libéral en Belgique est l’indépendance du pouvoir civil. Que Ie seul lien du parti, ce qui fait son unité et sa raison d’être, c’est la lutte contre la domination de l’Eglise”.

In 1874 worden de politieke tegenstellingen sterker. In dit verband moeten nog een drietal weekbladen worden vermeld nl. “Jan Klopterop” verscheen van 5 juli 1874 tot januari 1875 en was een heftig antiklerikaal, liberaal spotblad. “Kokedie” verscheen slechts driemaal in october 1874. “Le Cercle Progressiste” werd door Paul Voituron opgericht en verscheen halfmaandlijks van november 1874 tot november 1875. Het was een strijdblad van de Gentse progressisten onder de leiding van Voituron.

In 1884 stichtte Edward Anseele de krant vanuit de Samenwerkende Maatschappij Vooruit Nr.1. Op 31 augustus 1884 verscheen het eerste nummer van het dagblad “Vooruit”. In het begin was Anseele wegens financiële omstandigheden zowel hoofdredacteur als letterzetter.

Aanvankelijk was er de intentie het blad 3 maanden te laten verschijnen. Het was immers bestemd als aanloop naar de volgende verkiezingen. Maar het succes was zo groot dat op 3 november 1884 besloten werd het dagblad definitief uit te geven.

De krant werd gedrukt op een oude handpers bij de Weduwe Hage in de St-Lievensstraat, maar later verhuisde men naar het Garenplaatske. In de beginperiode zat men aan een oplage van 2340 exemplaren. Rond 1890 was dat opgelopen tot 10.000 om rond 1900 een aantal te bereiken van 20.000. In 1886 werd de nevenmaatschappij S.M. De Volksdrukkerij opgericht. Vooruit was gelieerd aan de Belgische Werkliedenpartij waardoor in 1890 het dagblad Het Volk werd opgericht als katholieke tegengewicht. Geleidelijk groeide de krant tot een van belangrijkste nieuwsoverbrengers van de stad.

In 1908 verhuisde men naar de Hoogpoort in het huis “De Samson”. Er werd toen voor de krant een afzonderlijke uitgeversmaatschappij gesticht nl. “Het Licht”. Vervolgens, in 1923, werd er verhuisd naar de Lieven De Winnestraat. De oplage was in 1925 reeds gestegen tot 35.000 exemplaren. In 1931 werden de nieuwe gebouwen in de St-Pietersnieuwstraat 128 in gebruik genomen.

Het bestaande pand zou worden omgebouwd en aangepast door architect Fernand Brunfaut, de uitvoering van de bouwwerken was toevertrouwd aan de coöperatieve Gentsche Bouwwerken. De glazen voorgevel werd opgetrokken voor het bestaande herenhuis in de stijl van de nieuwe zakelijkheid. De inhuldiging van het perspaleis vond plaats op 10 januari 1931. Het meubilair was ontworpen door Maxime Brunfaut en Charles van Beerleire. In deze periode was August Balthazar hoofdredacteur en Frits Van den Berghe illustrator bij de krant.

Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog kon en mocht de krant gewoon gedrukt worden. Op het hoogtepunt in de jaren vijftig had Vooruit een oplage van 56.000 exemplaren.

Tot de bekende medewerkers van de krant behoren Richard Minne, Raymond Herreman alias Boekuil, Paul-Gustave van Hecke en Louis Paul Boon alias Boontje.

Het definitief einde kwam er op 30 September 1989.

———-

Bron:

Ghendtsche Tydinghen 2007 – Vol36 N°2

Ghendtsche Tydinghen 1981 – Vol10 N°2

Ghendtsche Tydinghen 1978 – Vol7 N°3

Ghendtsche Tydinghen 1974 – Vol 3 N°4